پايگاه تخصصي پدافند غیر عامل

به گزارش فارس، «لیلا حلال» مدیر بخش خاورمیانه اندیشکده «آمریکای نوین» در مقاله‌ای با عنوان، «آشکار شدن اختلافات عمیق در دولت اوباما در زمینه سیاست خارجی» که در نشریه انگلیسی «ایندیپندنت یوروپین دیلی اکسپرس» منتشر شد، نوشت: با وجود آن که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در ورود بیش از حد دولت خود به مسایل مربوط به سوریه جانب احتیاط را رعایت می‌کند، اما آن‎چه که در چند مدت گذشت اتفاق افتاد، نشان داد تقریباً قریب به اتفاق، مشاوران عالی رتبه امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا، خواهان مداخله نظامی قوی‎تر آمریکا در این کشور هستند.

* حمایت‌های فزاینده مقامات ارشد آمریکایی از مداخله نظامی در سوریه

روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی که هفته گذشته منتشر شد، راهبردی را افشاء کرد که توسط «هیلاری کلینتون»، وزیر امور خارجه پیشین و ژنرال «دیوید پترائوس» مدیر پیشین سازمان سیا، تدوین شده بود تا آمریکا به طور مستقیم به تسلیح و حمایت از شورشیان سوریه اقدام کند تا به این وسیله، مداخله مستقیمی در روند اتفاقات و تحولات در این کشور بحران زده داشته باشد.

هفته بعد از انتشار این گزارش و در طی جلسه استماع مربوط به حملات به سفارت آمریکا در بنغازی لیبی بود که «لئون پانه‌تا» وزیر دفاع پیشین آمریکا و «مارتین دمپسی» رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا هر دو صحبت از ضرورت ارایه چنین حمایتی از شورشیان سوری به میان آوردند. «جیمز کلاپر» مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز گفت که از این طرح حمایت می‌کند.

* آمریکا امکان تسلیح شورشیان را فراهم کرده است

این اظهارات نشان دهنده تصویری متفاوت با آن چیزی است که دولت باراک اوباما از خود نشان داده است. چرا که دولت به طور علنی نسبت به ارایه تسلیحات به گروه‌های مسلح ناشناخته در سوریه مردد بوده است.

لیلا حلال، مدیر خاورمیانه اندیشکده بنیاد آمریکای نوین به پایگاه خبری «اینترپرس سرویس» گفت: «آمریکا از مدت‌ها پیش با راهبرد حمایت از شورشیان برای مقابله با نظام بشار اسد در سوریه موافق بوده یا به نظر می‌رسد دستکم قصد داشت کاری در مورد سوریه انجام دهد. حتی اگر حمایت کامل نظامی از اول در میان نبوده، اما گام‌هایی برداشته شده تا دیگران بتوانند این شورشیان را تسلیح کنند. این روش غیرمستقیم کارگر نیافتاد و موجب تضعیف این حرکت سوری‌ها شد».

* سیاست انتخاباتی اوباما منجر به نادیده گرفتن توصیه‌های تیم امنیت ملی شد

تحلیل‎گران سیاست خارجی درباره نظرات متفاوت میان رئیس جمهوری آمریکا از یک سو و اعضای تیم امنیت ملی او یعنی وزیر خارجه، وزیر دفاع، رئیس ستاد مشترک ارتش و مدیر سازمان سیا، از سوی دیگر برداشت‌های متفاوتی داشته‌اند.

«الیوت آبرامز» در مقاله‌ای در شورای روابط خارجی تصمیم رئیس جمهوری آمریکا را «اشتباهی غمناک» خواند و عنوان کرد که نمی‌توان این امر را نادیده گرفت که سیاست انتخاباتی در تصمیم اوباما به نادیده گرفتن توصیه‌های ارایه شده از سوی تیم امنیت ملی تأثیر داشته است.

* اوباما اعتمادی به تیم سیاست‎گذاری در امور خاورمیانه ندارد

«جاشوآ لندیس» از اساتید دانشگاه «اوکلاهاما» با این حرف «آبرامز» مخالف است. او می گوید: «به نظر نمی‌رسد اوباما با نظرات فعلی واشنگتن و روشی که این دولت‎مردان می‌خواهند سیاست خاورمیانه‌ای ما را تدوین کنند، موافق باشد».

«لندیس» تصریح می‌کند که اوباما به عوض این که تحت تأثیر تلاش کابینه برای مداخله بیشتر در سوریه قرار بگیرد، به نظر می‌رسد اعتمادی به تیم سیاست‎گذاری در امور خاورمیانه ندارد. لندیس گفت: «اوباما به این طریق تلاش دارد از سوریه دور بماند، زیرا به خوبی می‌داند که اگر آمریکا در امور سوریه وارد شود، بلافاصله وزن منافع موجود روند کار را تحت تأثیر قرار می‌دهد».

* سیا معتقد است ورود تسلیحات بیشتر به سوریه اوضاع این کشور را تغییر نمی‎دهد

طی چند روز گذشته، ژنرال «مارتین دمپسی» در واکنش به سوالات بیشتر در این رابطه اعلام کرد که او از «مفهوم» تسلیح مخالفان سوری حمایت می‌کند و گفت: «هنوز پیچیدگی‌های فراوانی در کار وجود ندارد که هنوز آمریکا آن‎ها را حل و فصل نکرده است».

طرح‌های مداخله جویانه هم‎چنین توسط مطالعاتی که در خود سازمان سیا صورت گرفت، مورد تردید قرار گرفتند چرا که در این مطالعات یک تیم از تحلیل‎گران اطلاعاتی به این نتیجه رسیدند که ورود حجم عظیمی از تسلیحات به سوریه، اوضاع جاری در این کشور را از نظر فیزیکی تغییر نخواهد داد.

* طرح‌های مداخله ‌جویانه آمریکا در سوریه کامل نیستند

«لندیس» هم‎چنین در اظهارات خود هشدار داد: «طرح‌های پیشنهادی که پیش روی اوباما گذاشته می‌شوند، برنامه‌ای برای چگونگی خروج از این ماجرا ارایه نمی‌کنند و یا طرحی برای موقعی ندارند که اوضاع طبق برنامه پیش نرود. این طرح‌ها هم‎چنین هیچ اشاره‌ای به این امر نکرده‌اند که آمریکا چطور می‌خواهد در این نبرد پیروز شده یا به اهداف خود دست پیدا کند؟»

* عناصر القاعده جای مخالفان سوری

میزان مداخله‌ای کنونی آمریکا در ناآرامی‌های سوریه که تاکنون جان 60 هزار سوری را گرفته، چندان معلوم نیست. مقامات ارشد کاخ سفید به طور مرتب نگرانی خود را درباره این امر اعلام کرده‎اند که افزایش تأمین تسلیحات به شورشیان سوری ممکن است موجب شود که این تسلیحات به دست افراد نامناسب بیافتد و این نگرانی با افزایش حجم ورود مبارزان خارجی به سوریه تشدید شده است.

هم‎زمان با افزایش حضور اعضای القاعده در رده‌های مختلف مخالفان مسلح نظام سوریه و با توجه به حمایت‌های مالی بهتر، تجهیزات و آموزش بیشتر این اعضای القاعده و تجربیات آن‎ها در عراق و افغانستان، اکنون دیگر تشخیص دادن و جداکردن این عوامل از عناصر مخالف دولت سوری، دشوار شده است.

از این رو حتی آن دسته از اعضای کابینه که حمایت شفاهی خود را از تسلیح سوری‌ها اعلام کرده‌اند، نگرانی عمیقی درباره سقوط بیشتر شورشیان سوری به ورطه افراط‌‌گرایی ابراز کرده‌اند. «هیلاری کلینتون» هشدار داده است: «به طور فزاینده‌ای این عناصر القاعده هستند که جای مخالفان سوریه را گرفته‌اند» و این تحولی است که به شدت پریشان کننده است.

لندیس در این باره گفت: «همیشه می‌توانید دخالت کنید اما آیا می‌شود کاری کنید کسانی پیروز شوند که شما می‌خواهید؟ من اطمینان دارم ما طرفدار کدام دسته هستیم، اما آیا می‌توانیم کاری کنیم که پیروز شوند؟».

 * حمایت آمریکا از شورشیان سوری اطلاعاتی بوده است

تاکنون تلاش‌های واشنگتن برای به حاشیه راندن گروه‌های القاعده نتیجه عکس داشته است. بعد از این که آمریکا «جبهه النصره»، یعنی بزرگ‎ترین گروه مبارز وابسته به القاعده در سوریه را به عنوان سازمان تروریستی اعلام کرد،‌ بسیاری از رهبران مخالفان سوری سریعاً به دفاع از این گروه مسلح پرداختند.

«معاذ الخطیب» رهبر ائتلاف اصلی مخالفان سوریه بلافاصله در دفاع از «جبهه النصره» گفت: «این جبهه نقش اساسی برای پیروزی ایفاء می‌کند». با این حال، واشنگتن در طول یک سال گذشته به طور مخفیانه کمک‌های غیرتسلیحاتی خود یعنی حمایت اطلاعاتی و دیگر کمک‌ها را از گروه‌های شورشی ادامه داده است. از این رو،‌ اظهارات اخیر کلینتون و پانه‌تا نتوانسته به خوبی رابطه عملی کنونی میان کاخ سفید و شورشیان سوری را روشن کند.

 * اوباما منتقد تسلیح شورشیان است اما از آن‎ها حمایت می‌کند

باراک اوباما به شدت و آشکارا از ایده کمک تسلیحاتی انتقاد می‌کند، اما بی سر و صدا به حمایت از شورشیان پرداخته است و این در حالی است که طرفداران مداخله در دولت او که خواستار نقش نظامی بیشتری هستند، گرانی بیشتری درباره ایدئولوژی و مسیر حرکت گروه‌های اعلام کرده‌اند که تمایل دارند تسلیحات در اختیار آن‎ها قرار گیرد.

این دیدگاه‌های مختلف و چند دسته، باب سیاست‌های مختلف درباره سوریه را باز گذاشته است. دمپسی در این باره گفت: «در همه مباحثاتی که من در آن‎ها شرکت داشته‌ام، همه طرفدار آن بوده‌اند که همه گزینه‌ها روی میز باشد».

با این حال، «لندیس» اعتقاد دارد که اتخاذ رویکرد نظامی‌گرایانه‌تر در قبال سوریه امری بعدی است. او گفت: «واضح است، کسانی که اوباما گماشته است و منصوبین آن‎ها نیز طرفدار سیاست خاورمیانه زورگویانه نیستند و طرفدار مداخله نظامی بیشتر نیستند. آن‎ها سازگار با طرح کلی اوباما یعنی عدم ورود به مسایل سوریه و آغاز نکردن جنگ با ایران هستند.